همه چیز در مورد طرح افشان فرش

از مشهورترین طرح های فرش ماشینی و فرش دستبافت، طرح و نقش افشان است. به دلیل تغییر سبک چیدمان و دکوراسیون های امروزی، استفاده از فرش های با نقش و طرح افشان بسیار زیاد شده است.

در گذشته استفاده از طرح های ترنج دار بسیار مرسوم بود؛ چرا که این طرح ها با الگوگیری از نمای خانه های قدیمی طراحی شده بودند.

این فرش ها از یک ترنج در مرکز فرش نماد حوض در حیاط خانه های قدیمی و حاشیه های کنار فرش نماد باغچه های حیاط خانه های قدیمی شکل گرفته است.

به دلیل همین علت، یعنی زنده نگه داشتن معماری ایرانی، در گذشته و حتی امروزه استفاده از طرح ترنج بسیار پرکاربرد است.

با گذشت زمان طراحان فرش مصمم به طراحی نقشه جدیدی برای فرش شدند. این طرح که با نام افشان نامگذاری شد، با حذف ترنج از مرکز فرش شروع شد و در زمینه فرش گل‌هایی به صورت پراکنده طراحی شد که تمام زمینه فرش را پوشش می داد.

برای دیدن گالری فرش ماشینی کلیک کنید 

طرح و نقش افشان

همانطور که در مقدمه توضیح داده شد، امروزه این طرح از نقش های پرکاربرد صنعت و هنر فرش بافی است.

طرح های افشان به صورت مختلفی بافته می شود که در اکثر مواقع زمینه فرش به صورت پراکنده با استفاده از طرح های اسلیمی مانند شاخ و برگ،حیوانات، بوته و ... پوشانده شده است.

طرح ها و نقش های فرش افشان به یکدیگر متصلند گویی طراح قلم خود را اصلا از روی کاغذ برنداشته و طراحی کرده است.

طرح افشان بعد از طرح لچک ترنج از جمله طرح های قدیمی و ریشه دار محسوب می شود که از همان ابتدا طرفداران خاص خود را داشته است.

در طراحی طرح افشان بیشتر از نقوش اسلیمی که دارای طرح ها و نقش های زیادی است استفاده می شود. گاهی اوقات نیز از نقش های ختایی (بیشتر نقش شاخ و برگ درختان و گاهی نقش حیوانات) استفاده می شود.

دلیل نامگذاری فرش طرح افشان با این نام چه بود؟

در طراحی این فرش تمام نقوش از جمله گل ها، برگ ها، غنچه ها و سایر نگاره ها در کل سطح فرش پراکنده شده و زمینه فرش را تحت پوشش خود قرار می دهند. به دلیل همین پراکندگی نام این طرح افشان نامیده شد.

از ویژگی هایی که فرش طرح افشان را ممتاز و خاص کرده است، همین پراکندگی و حالت افشانی طرح ها است.

ویژگی های طرح افشان

طرح افشان نیز مانند سایر طرح ها از ویژگی های خاصی برخوردار است. اما بزرگترین و مهمترین ویژگی طرح افشان که آن را به یک طرح خاص و پرطرفدار تبدیل کرده است؛ بزرگ نشان دادن فضای خانه به دلیل نبود ترنج و لچک در زمینه فرش است.

از دیگر ویژگی های فرش طرح افشان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ارتباط و پیوستگی بین بندها  و نگاره ها
• نبود قرینه بین گل ها و برگ ها
• فرش افشان و تاثیر آن بر دکوراسیون

باتوجه به ویژگی هایی که در بند قبل برای طرح افشان ذکر شد؛ استفاده از این طرح برای خانه هایی که دکوراسیون جذاب و شیک دارند؛ مناسب است.

فرش های طرح افشان دارای نقشه شلوغ و ریزی هستند به همین دلیل استفاده از آن ها در دکوراسیون های خلوت تر، مناسب تر است.

از طرح افشان به دلیل نقشه شلوغ و طرح های ریزی که دارد؛ در فرش های با شانه و تراکم بالاتر استفاده می شود. درنتیجه الیافی که در بافت فرش از آن استفاده می شود الیاف ظریف و ریزی هستند تا طرح و نقش فرش به خوبی پیدا باشد. به دلیل همین تراکم و شانه بالا، همچنین نازک بودن الیاف و ظرافت به کار رفته در بافت فرش، بسیار شبیه فرش دسبتافت است، در نتیجه این فرش برای قسمت پذیرایی خانه مناسب است.

یکی پرفروش ترین طرح های افشان، افشان کرم است که ترکیب بندی بسیار جالبی دارد .

انواع فرش نقش های افشان

طرح افشان دارای نقوش زیبا و بسیار متنوعی است که از طرح حیوانات، گل ها و برگ ها به صورت های مختلف استفاده می شود.

اما در مجموع برای طراحی طرح افشان بیشتر از گل و برگ که تصاویر اصلی این طرح محسوب می شوند و در جای جای این فرش پراکنده شده اند، استفاده می شود.

دسته بندی نقش های مهم فرش افشان

طرح افشان بندی:

دارای گل هایی است که با هم در ارتباطند.

طرح افشان دسته گل:

در این طرح دسته گل ها و کومه ها از تصاویر اصلی هستند.

طرح افشان حیوانات:

در این طرح حیوانات نقش اصلی را دارند.

طرح افشان شاخه پیچ:

این طرح به گونه ای طراحی شده است که شاخه گل ها باهم پیوستگی دارند.

طرح افشان ترنج دار:

در این طرح افشان، در وسط طرح ترنج دیده می شود.

طرح افشان شکسته:

این طرح دارای خطوط شکسته است.