10 تفاوت اصلی فرش ماشینی و دستبافت

از آنجایی که در خانه هر ایرانی استفاده از فرش امری بدیهی و جزء فرهنگ مردم ایران است، تشخیص فرش دستبافت از فرش ماشینی بسیار مهم است.
با وجود بافت انواع فرش های ماشینی در شانه و تراکم های بالا (فرش ماشینی دستبافت گونه)، تشخیص فرش ماشینی از دستبافت برای عده ای از مردم که در این زمینه تخصص لازم را ندارند دشوار است. ما در ادامه قصد داریم تفاوتهای فرش ماشینی و فرش دستبافت را برای شما توضیح دهیم تا به راحتی بتوانید در نگاه اول فرش ماشینی را از دستبافت تشخیص دهید.

10 روش تشخیص فرش دستبافت از فرش ماشینی

1. نحوه قرار گیری گره ها در پشت فرش

در فرش های دستبافت، گره هایی که در پشت فرش وجود دارد کاملا یکنواخت نیست و در قسمتهایی از پشت فرش به دلیل یکسان نبودن ضخامت الیاف، بعضی از گره ها کوچکتر و بعضی از گره ها بزرگتر است. اما در فرش های ماشینی تمام گره ها در پشت فرش یکنواخت است.
از آنجایی که تمام عملیات بافت فرش دستبافت کاملا به صورت دستی انجام می شود امری طبیعی است و دلیلی بر بی‌کیفیت بودن فرش دستبافت نیست و در تمام فرش های دستبافت مشاهده می شود.
اما در فرش های ماشینی به دلیل استفاده از ماشین آلات پیشرفته، تمام گره های پشت فرش کاملا یکنواخت است.

2. طرح و نقش رویه فرش

طرح و نقش های یکسان در سراسر فرش دستبافت ممکن است کاملا یک اندازه و متقارن نباشند و این مورد هم همانطور که در بند بالا ذکر شد به دلیل یکسان نبودن ضخامت الیاف و همچنین ضخامت پودهای زیر و رو قالی در رچ های مختلف بوجود می آید.
(نکته: قالیبافان فرش دستبافت برای رسیدن فرش به اندازه موردنظر ممکن است مجبور به استفاده از پودهای با ضخامتهای مختلف در رچ ها شوند)
اما در فرش های ماشینی تمام طرح های یکسان دارای اندازه های برابر و کاملا متقارن هستند.
توجه داشته باشید این عامل آنقدر واضح نیست که سریعا تشخیص داده شود و ممکن است در بعضی از فرش های دستبافت مشاهده نشود. با این وجود تاکید میکنیم این عامل دلیل بر بی کیفیت بودن فرش دستبافت نیست.

3. لبه ها و کناره های فرش ماشینی و دستبافت

کناره های فرش دستبافت با کمک الیاف همرنگ زمینه فرش ماشینی در 5 نخ تار کناره فرش دستبافت با کمک سه تار از الیاف همرنگ زمینه فرش دستبافت گرفته شده و بعد از اتمام هر رچ، این الیاف در کناره فرش دستبافت به دور نخ تار پیچیده می شوند تا کناره قالی پوشیده شده و ظاهری بهتر داشته باشد. اما کناره های فرش ماشینی با دستگاه بافندگی دور دوزی می شود.
بافنده فرش دستبافت لبه های ابتدایی و انتهایی فرش را به کمک نخ های چله سفت می کند تا گره های قالی محکم تر باشد. ریشه های ابتدا و انتهای قالی در فرش دستبافت همان نخ تار است. اما در فرش ماشینی گره لبه های ابتدایی و انتهایی قالی با کمک دستگاه سفت شده و ریشه های فرش جداگانه به آن دوخته می شود.

4. الیاف استفاده شده در بافت فرش دستبافت و ماشینی

شاید بتوان نوع الیاف مورد استفاده در بافت فرش ماشینی و دستبافت را مهمترین تفاوت بین فرش ماشینی و فرش دستبافت دانست.
در بافت فرش دستبافت از الیاف طبیعی مانند پشم، ابریشم طبیعی و کُرک استفاده می شود اما در بافت فرش های ماشینی از الیاف مصنوعی مانند اکریلیک، پلی استر، جوت و ابریشم مصنوعی استفاده می شود.

5. دوام فرش دستبافت نسبت به فرش ماشینی

به دلیل استفاده از الیاف طبیعی در بافت فرش دستبافت، این فرش ها دوام و طول عمر بیشتری نسبت به فرش های ماشینی دارند.

6. تعداد رنگ استفاده شده در بافت فرش

فرش های ماشینی اکثرا به صورت 8 رنگ تا 14 رنگ بافته می شوند اما در فرش های دستبافت حداقل از 30 رنگ برای بافت فرش استفاده می شود. افزایش تنوع در تعداد رنگ باعث زیبایی هرچه بیشتر فرش های دستبافت نسبت به ماشینی شده است.

7. میزان لطافت و نرمی در فرش دستبافت و ماشینی

فرش  دستبافت به دلیل استفاده از الیاف طبیعی دارای لطافت و نرمی بیشتری نسبت به فرش ماشینی است و با گذشت زمان لطافت نرمی خود را از دست نمیدهد. اما فرش ماشینی به مرور زمان کوبیده شده و لطافت و نرمی خود را از دست می دهد.

8. تفاوت قیمت فرش ماشینی و دستبافت

به دلیل استفاده از الیاف طبیعی و انجام فرایند بافت به صورت دستی، مدت زمانی که برای بافت فرش دستبافت صرف می شود، کیفیت و دوام بالاتر فرش دستبافت نسبت به فرش ماشینی، فرش های دستبافت قیمت بالاتری نسبت به فرش ماشینی دارند. (تقریبا 2 تا 2ونیم برابر)

9. چگونگی بافت

فرش های ماشینی با دستگاههای پیشرفته صنعتی بافته می شود. اما فرش های دستبافت با کمک دستگاهی به نام دار قالی چله کشی انجام شده و توسط دستان هنرمند قالیباف بافته می شود.

10. ثبات رنگ در فرش دستبافت و ماشینی

به دلیل رنگ آمیزی الیاف فرش دستبافت با مواد طبیعی، هنگام شستشو فرش دستبافت باید با دقت بسیار بالا عمل کرد تا به الیاف آسیبی نرسد و رنگ الیاف پس ندهد.
در مجموع به دلیل رنگ آمیزی الیاف با مواد رنگزا طبیعی در صورت رعایت نکردن نکات شستشو فرش دستبافت، امکان اَبرش (پس دهی رنگ زمینه) در زمینه فرش دستبافت وجود دارد. 

با توجه به تفاوت هایی که گفته شد شما فرش دستباف با هزینه بالا را انتخاب می کنید یا فرش ماشینی با هزینه متعارف. حتما نظراتتون رو برامون بنویسید