در زمان خرید فرش ماشینی باید بدانید که کاربرد فرش برای شما چه خواهد بود. در وهله اول باید بدانید انواع الیاف در فرش ماشینی چیست و کدام نوع نخ برای فرش انتخابی شما مناسب است. اغلب فرش های ماشینی از سه نوع الیاف تهیه می شوند.
پلی استر
پلی پروپیلن
اکرولیک
در این مقاله سعی بر آن است که مقایسه ای مختصر و البته مفید ارائه گردد تا شما بتوانید با بالا بردن دانش خود فرش ماشینی بهتری را انتخاب نمایید.
فرش پلی استر
در مطالب گذشته دانستیم که پلی استر چیست
و همینطور فهمیدیم که در بافت فرش ماشینی از انواع الیاف طبیعی و مصنوعی استفاده می شود و از مهمترین تفاوت های فرش ماشینی و دستباف استفاده از الیاف طبیعی ابریشم در فرش های دستباف می باشد. اما در فرش ماشینی به دلیل هزینه بالا و عدم تطابق با دیگر الیاف، امکان استفاده از ابریشم طبیعی نمی باشد.
علم نساجی برای ایجاد خاصیت درخشندگی و زیبایی اقدام به ریسیدن الیاف مصنوعی به نام پلیاستر نمود که دارای درخشندگی و زیبایی باشد. برخی الیاف پلیاستر به دلیل لطافت و درخشندگی به ابریشم مصنوعی نیز معروف است.
قیمت الیاف پلی استر درقیاس با الیاف طبیعی همچون ابریشم و البته نوع دیگری از الیاف مصنوعی به نام اکریلیک ارزانتر و به صرفه تر می باشد. الیاف پلی استر رنگپذیری بالایی دارد که این خاصیت باعث شده است که الیاف پلیاستر دارای رنگهای متنوعی باشد.
مزیت دیگری که در پلی استر دیده می شود حالت BCF یا پیوسته بودن الیاف آن اشاره نمود. الیاف پلیاستر همچون پشم و اکریلیک فاقد هر گونه پرزدهی است.
با تمام این اوصاف فرش های پلی استر دارای معایبی نیز می باشد.
از جمله معایب فرش پلیاستر این است که، این الیاف عمر کوتاهی دارند و به دلیل لطافت زیاد آسیب پذیرتر از دیگر الیاف هستند. استفاده از فرش خای تهیه شده از این الیاف در ورودی ها و به جای پادری/ف و دراماکن پر رفت و آمد همچون آشپزخانه، راهرو ها و اتاق نشیمن توصیه نمی شود. فرش های بافته شده با الیاف پلی استر جهت استفاده در اتاق پذیرایی مناسب تر هستند.
دیگر الیاف مصرفی در صنعت فرش ماشینی الیاف مصنوعی دیگری به نام الیاف اکریلیک است. فرش های ماشینی تهیه شده از این نوع الیاف جزو دستهبندی بهترین فرش های ماشینی قرا میگیرند.
مرغوبیت فرشهای بافته شده با این الیاف به دلیل ویژگی های الیاف اکریلیک است که از آن جمله میتوان به دوام بالا و طول عمر آن اشاره نمود.
از دیگر ویژگیهای الیاف اکرلیک دوام دربرابر نور و گرماست. در اثر استفاده زیاد و یا استفاده در مدت زمان طولانی دچار آبرفتگی نمی شوند و یا آبرفتی در آن ها بسیار ناچیز خواهد بود ، تغییر طولشان بر اثر پا خوردگی بسیار کم می باشد ، با شست و شو و یا قرار گرفتن در برابر نور خورشید دچار تغییر رنگ نمی شوند ، فرش های آکرلیک در برابر گرما دارای مقاومت بالا یی هستند برای مثال اگر یک اتو و یا قابله داغ را به مدت پنج دقیقه روی آن ها قرار دهید دچار سوختگی و یا تغییر رنگ نمی شوند . اما اگر چنین کار را با سایر فرش های ماشینی انجام دهید دچار سوختگی و تغییر رنگ می شوند ، با گذشت زمان دچار پا خوردگی و یا سایش نمی شوند ، از نظر زیبایی نیز با سایر فرش ها قابل مقایسه نمی باشند . این نوع از فرش ها نیز مانند سایر فرش ها دارای معایبی نیز می باشد که پرز دهی یکی از آن ها است البته راه حلی برای این مشل وجود دارد که فناوری هیت ست نام دارد .
با بر شمردن تمام ویژگیهای الیاف نوبت به انتخاب فرش میرسد و این سوالپیش می آید آیا پلی استر بهتر است یا اکریلیک؟
چلی استر از لحاظ فیزیکی و خواص بسیار به چنبه نزدیک است و به همین دلیل مقاومت بالایی دارد پلی استر تنها الیاف مصنوعی است که مشخصات آزمایشگاهی آن به پنبه خیلی نزدیک است و به خاطر استحکام و مقاومت بالای حرارتی و سایشی و لطافت و مقاومت تغییر رنگ بالا و مهمتر از همه عدم پرزدهی بودن آن ، لیف نساجی بسیار خوبی است . ولی با همه محاسن به دلیل آب دوستی در مواردیکه از پلی پروپیلن آب گریز می توان استفاده کرد ، اکریلیک قابل استفاده نیست . عدم استفاده مناسب از هر ماده اولیه در تولید غیرمرتبط اشتباه است . چرا که اگر اینگونه بود این همه تنوع در ماشین آلات و تراکم و شانه و ساید امکانات به وجود نمی آمد . حتما این نکته را باید در نظر بگیریم که اکریلیک به علت بحث آسیب پذیری محیط زیست و عدم قابلیت بازیافت ، بحث زیست محیطی داشته و همچنین به دلیل بحث آلرژی زایی آن حدود 10 سال است که در اروپا تولید اکریلیک متوقف و ممنوع شده است .
قالی ماشینی کالای سرمایه ای نیست . جدا از اینکه در ایران تفکر برای محصولات قالی و خرید فرش ماشینی که دارای تنوع زیادی نیز می باشد با استفاده از چندین ده سال وجود دارد ، زمان تعویض واقعی آن کوتاه و عمر مفید آن 3 الی 4 سال است . شرکتهای تولیدکننده باید تحقیقات وسیعی در بازار مشتریان و مورد مصرف آنها انجام داده و پس از بازارسنجی و بررسی سلایق مصرف کنندگان بر اساس تفکیک اقلیمی و مورد کاربرد آن ، اقدام به تولید فرش کنند .
2- ثبات اکریلیک و پلی استر
الیاف پلی استر طول عمر کمتری نسبت به اکریلیک دارند . پس بهتر است فرش ابریشم مصنوعی یا پلی استر را در محیطهای پررفت و آمد استفاده نکنیم . چرا که نرمی و لطافت خود را در مدت بسیار کوتاهی از دست می دهند .از لحاظ کوتاه شدن یا آب رفتگی ، تغییر نوع اکریلیک بسیار ناچیز است ولی دیگر انواع قالی ماشینی این تغییر قابل مشاهده است . در قالی اکریلیک در برابر نور هیچگونه تغییری ظاهر نمی شود . ولی نوع BCF و پلی استر جلوه و زیبایی خود را در برابر نور از دست می دهند .اکریلیک در درازمدت هم به طبیعت برنمی گردد ولی BCF و پلی استر به مرور پودر شده و در فضا پراکنده و جذب طبیعت می شوند .پرزدهی فرش اکریلیک بیشتر است ولی در عوض قیمت پلی استر با تفاوت بسیار زیادی کمتر از اکریلیک است .